İdrar Kaçırma Nedenleri Çeşitleri Nedir? (Üriner İnkontinans)

Üriner İnkontinansı (İdrar Kaçırma) Nedir?

Halk arasında idrar kaçırma olarak bilinen üriner inkontinansı bireyin idrarını tutamayıp istemsiz olarak yapmasıdır.

İdrarın mesane de depolanması ve miksiyon (işeme) hissinin oluşması mesane kasları ve pelvik taban kasları sayesinde olur. Bu kasların zayıflaması sonucunda kişi idrarını kontrol edemez ve istemsiz olarak kaçırır. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere oranla iki üç kat daha fazladır. İnkontinans tıbbi yardım alarak kolayca kontrol altına alınabilecek bir problemken hasta bireyler utanma ve aşağılık kompleksi gibi duygular nedeniyle bir hekime başvurmak istemezler. Bireyin sosyal yaşamını, cinsel hayatını doğrudan etkiler.

Üriner İnkontinans Çeşitleri Nelerdir?

• Stres İnkontinansı: Öksürme, hapşırma, ağırlık kaldırma, kabızlık gibi durumlarda kişinin idrarını tutamamasına denir. Buradaki temel neden intraabdominal(karın içi basınç) basıncın artarak mesaneye basınç uygulamasıdır. Hamile ve aşırı kilolu bireylerde de stres inkontinansına rastlanır.
• Urge İnkontinansı: Kişi idrarının geldiği aniden hisseder ve tuvalete bile yetişemeden idrarını kaçırır. Yaşlılarda en fazla bu inkontinans çeşidi görülür.
• Miks İnkontinansı: Hem stres hem de urge inkontinansın birlikte görülmesidir. Diğer inkontinans tiplerine göre daha seyrek görülür ama sosyal izolasyonun da en fazla olduğu inkontinans çeşididir.

Üriner İnkontinans Nedenleri Ve Risk Faktörleri Nelerdir?

İnkontinansta temel neden mesane kaslarının ve pelvik taban kaslarının zayıflayarak görevini yerine getirememesidir. Her yaş grubunda görülebilir ama yaş artıkça görülme sıklığı da artar.

• Menopoz inkontinans için başlı başına bir risk faktörüdür çünkü menopozda azalan östrojen hormonu kaslarda atrofiye neden olur. Atrofi sonucu zayıflayan mesane ve pelvik taban kasları da idrar kaçırmaya sebep olur.
• Sık doğum yapmak veya vajinal doğum yapmak sfinkterlere ve mesaneyi kontrol eden sinirlere zarar vereceğinden bir risk faktörüdür.
• Pelvik tabanını döşeyen kaslara zarar verdiği için aşırı kilolu olmak da inkontinans için bir risk faktörüdür.
• Diabetes mellitus, parkinson, demans ve inmeli hastalarda da idrar kaçırma sıklıkla görülür.
• Diüretik, sedatif gibi ilaç grupları da üriner inkontinansına neden olur.

Üriner İnkontinans Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Tedavi inkontinansın tipine ve nedenine bağlı olarak planlanır.

• Öncelikle yaşam düzenlenmesine gidilir.
• Obez bireylerin kilo vermesi sağlanır.
• Kronik kabızlığı olan kişilerin kabızlık problemi giderilir.
• Hastaya eğitim verilir. Hastaya belli aralıklarla idrarını yapması ve mesaneyi tamamen boşaltması gerektiği anlatılır.
• Mesane ve pelvik taban kaslarını güçlendirmek için hastaya kegel egzersizleri öğretilir.
• İlaç tedavisi olarak da mesane kaslarının kasılmasını engelleyen ilaçlar(tricyclic antidepresan) kullanılır.
• Östrojen tedavisi de kullanılır ama bu her hasta için uygun değildir.
• Yaşam düzenlenmesi ve ilaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda cerrahi operasyonlara yani ameliyata başvurulur.

Üriner İnkontinans Sonucu Oluşabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

İdrar kaçırma bireyin sosyal yaşamını, cinsel hayatını doğrudan etkiler. Hissettiği aşağılık kompleksi ve utanma duygusu nedeniyle kendini sosyal yaşamdan uzaklaştırır. İlk başlarda bir sorun gibi görünmeyen bu uzaklaşma zamanla kişi de psikolojik problemlere neden olabilir. Kişi önlemlerini alarak sosyal hayatına devam etmelidir.

İdrar kaçırma sonucunda genital bölgede oluşan ıslaklık bakterilerin üremesine zemin hazırlar bu da zamanla idrar yolu enfeksiyonlarının oluşmasına neden olur. Enfeksiyon oluşmasını engellemek için genital bölgenin temiz ve kuru tutulması gerekir. Günlük ped kullanımı genital bölgenin nemli kalmasına neden olacağı için kullanımı doğru değildir. Ped kullanmak yerine sık sık iç çamaşırı değiştirmek daha doğrudur. Kişinin idrar yolu enfeksiyon belirtilerini bilmesi gerekir(ağrılı idrar yapma, kötü kokulu idrar,ateş gibi) ve bu problemleri yaşadığında doktora başvurmalıdır.